Vì sao bệnh viêm gan bí ẩn gây lo ngại?

Hầu hết bệnh nhân ở châu Âu và theo báo cáo của WHO căn bệnh đã lan ra ít nhất 20 quốc gia, vùng lãnh thổ.

Ngày 23/4, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) lần đầu báo cáo về bệnh viêm gan bí ẩn ở trẻ em xuất hiện ở một số nước. Trong cuộc họp báo ngày 3/5 tại Geneva, ông Tarik Jasarevic, phát ngôn viên của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), cho biết: “Ít nhất 228 trường hợp đã được báo cáo cho WHO từ 20 quốc gia và hơn 50 ca bổ sung đang được xác minh”, Reuters dẫn lời.

20 quốc gia có dịch, 5 ca tử vong

Trong báo cáo mới, WHO không nói rõ những quốc gia nào phát hiện thêm ca mắc mới. Song, dựa trên số liệu được công bố rải rác của các nước, lượng bệnh nhân bị viêm gan bí ẩn nhiều nhất được ghi nhận ở Anh (145 trường hợp) và châu Âu. Mỹ xếp thứ hai với 27 trường hợp.

Trong số 5 ca tử vong, một trường hợp chưa rõ được phát hiện ở đâu. Một ca là bệnh nhi ở Wisconsin, Mỹ. Ba trẻ còn lại được Bộ Y tế Indonesia công bố hôm 3/5.

Hầu hết bệnh nhân ở châu Âu và theo báo cáo của WHO căn bệnh đã lan ra ít nhất 20 quốc gia, vùng lãnh thổ.

20 quốc gia có dịch, 5 ca tử vong

Quốc gia, vùng lãnh thổ	Số ca mắc ước tính
Anh	145
Mỹ	27
Tây Ban Nha	22
Israel	12
Đan Mạch	6
Ireland	<5
Hà Lan	4
Đức	9
Pháp	2
Na Uy	2

“Điều đặc biệt bất thường là phần lớn những trẻ này trước đó đều rất khỏe mạnh”, tiến sĩ Philippa Easterbrook, chuyên gia y tế của Chương trình Bệnh viêm gan và STI HIV Toàn cầu của WHO, cho biết.

Nôn mửa và tiêu chảy là những triệu chứng phổ biến nhất ở bệnh nhân trước khi nhập viện, một số còn có các vấn đề về đường hô hấp trên. Lúc nhập viện, hầu hết đều có biểu hiện gan to, kèm theo vàng da, vàng mắt.

Tất cả bệnh nhi có xét nghiệm âm tính với virus viêm gan A, B và C. Một số nguyên nhân khác gây ra bệnh viêm gan và nhiễm trùng ở trẻ em cũng được loại trừ. Song, adenovirus đã được phát hiện ở tất cả trường hợp.

Tất cả bệnh nhi bị viêm gan bí ẩn đều có triệu chứng nôn, tiêu chảy, sốt, vàng da, vàng mắt. Ảnh: Freepik.

Lãnh đạo y tế các nước có ca mắc nghi ngờ đang thực hiện hàng loạt xét nghiệm nhằm xác định viêm gan A, E có phải thủ phạm của tình trạng này hay không. Trong khi đó, ở những quốc gia là “tâm chấn” của dịch như Anh, Mỹ, giới chức y tế khá chắc chắn vào giả thuyết virus adeno là nguyên nhân dù rất hiếm.

Sự xuất hiện bất ngờ của làn sóng viêm gan bí ẩn khiến giới chuyên gia lo ngại giãn cách xã hội khiến khả năng miễn dịch của trẻ bị suy yếu, dễ tổn thương ngay cả trước virus lành tính như adeno. Họ cũng đang điều tra liệu tình trạng này có liên quan adeno hay nCoV đột biến không.

Số ca mắc mới tăng lên từng ngày nhưng nguyên nhân vẫn là ẩn số

WHO lần đầu tiên được thông báo về các trường hợp mắc viêm gan bí ẩn là vào ngày 5/4 bởi các quan chức y tế Scotland. Họ phát hiện 10 trẻ em dưới 10 tuổi gặp phải tình trạng này, trong đó, ca bệnh sớm nhất là tháng 1.

Con số này nhiều hơn mức trung bình 7-8 ca viêm gan không phải A, B, C, E mà Scotland thường ghi nhận trong suốt một năm.

Tiến sĩ Meera Chand, Giám đốc lâm sàng và các bệnh nhiễm trùng mới nổi tại Cơ quan An ninh Y tế Vương quốc Anh (UKHSA), trấn an phụ huynh khả năng con họ mắc bệnh viêm gan này là “cực kỳ thấp”. Dù vậy, vị chuyên gia vẫn nhấn mạnh cha mẹ cần cảnh giác với những dấu hiệu của bệnh viêm gan, đặc biệt là vàng da, vàng mắt.

“Các biện pháp vệ sinh thông thường như rửa tay kỹ lưỡng và đúng cách sẽ giúp giảm nguy cơ lây lan những bệnh truyền nhiễm thông thường. Trẻ có các triệu chứng như nôn, tiêu chảy nên nghỉ học ở nhà và theo dõi ít nhất 48 giờ sau khi tình trạng này chấm dứt”, bà Chand nói thêm.

Theo Bloomberg, Anh là quốc gia đầu tiên cảnh báo về tình trạng trẻ mắc viêm gan bí ẩn vào đầu tháng 4, song, những ca bệnh sớm nhất đã xuất hiện ở một bệnh viện của bang Alabama, Mỹ, vào tháng 10/2021. Lúc này, 5 trẻ em nhập viện vì tổn thương gan không rõ nguyên nhân.

Trẻ nhỏ rất dễ bị nhiễm virus nên việc tiêm phòng rất quan trọng. Ảnh: Karl Tapales.

Các nhà khoa học cho rằng những trường hợp đã được phát hiện chỉ là phần nổi của tảng băng chìm” và sẽ xuất hiện nhiều ca bệnh hơn nữa. Giáo sư Alastair Sutcliffe, bác sĩ nhi khoa hàng đầu tại Đại học College London, cho hay có thể chúng ta sẽ không điều tra ra nguyên nhân gây bệnh viêm gan bí ẩn cho đến cuối mùa hè. “Với các phương pháp hiện đại, tin học, máy tính tiên tiến, PCR và sàng lọc toàn bộ bộ gene, tôi nghĩ rằng việc tìm ra nguyên nhân sẽ mất ba tháng”, vị chuyên gia này dự báo.

Giáo sư Sutcliffe lý giải việc điều tra nguyên nhân gây bệnh là trở ngại bởi đây là làn sóng dịch bệnh xuyên biên giới, khó khăn khi vận chuyển vật liệu sinh học qua các quốc gia. Giả thuyết của các nước về thủ phạm gây bệnh cũng không nhất quán.

Trong khi adenovirus được đưa vào diện tình nghi chính thì các chuyên gia đặt câu hỏi tại sao loại virus vốn vô hại lại gây chết người, nguy kịch cho những trẻ đang rất khỏe mạnh.

Các quan chức y tế của Vương quốc Anh đã loại trừ vaccine Covid-19 khỏi nguyên nhân gây bệnh. Bởi không bệnh nhi bị viêm gan nào đã được tiêm vaccine, độ tuổi của các em còn quá nhỏ so với quy định.

Trong khi đó, giới chức Trung tâm Phòng ngừa và Kiểm soát Dịch bệnh châu Âu (ECDC) nhận định căn bệnh này “khá hiếm” nhưng có nguy cơ cao với trẻ em vì tác động tiềm ẩn.

Giáo sư gan mật Maria Buti, Chủ tịch Hiệp hội Nghiên cứu châu Âu, cho biết: “Chúng ta đang chứng kiến số lượng ca bệnh rất thấp, nhưng nạn nhân là trẻ em. Đó chính là mối quan tâm hàng đầu. Mức độ nghiêm trọng của bệnh cũng rất đáng lưu tâm", Reuters dẫn lời.

Hiện tại, các bệnh viện không có phương pháp điều trị cụ thể cho bệnh viêm gan này.

Thương hiệu